Thursday, August 4, 2011

6P Program ruangah Chin Ralzaam Cheukhat Rian Chuah An Tong


KUALA LUMPUR: Malaysia ram chungah phungninglo (illegal) in a ummi ramdangmi nih rian an ṭuan ṭhan khawhnak hnga le zalong deuh in ramchung ah an um khawhnak hnga tiin Malaysia cozah nih 6P minbunh in hmunkip ah kutpi namternak le permit tuahpiaknak cu August 1, 2011 in an thawk cang.

Tuzarh cacawn Nikhat ni August 1 in 6P program cu hmunkip ah an thawk i August 14 ni tiangah lim dih ding in Malaysia Immigration nih zumhnak an ngeih hi a si. Malaysia ram chungah ramdangmi phunninglo (illegal) in khua a sami hi ralzaam telh in nuai 2 renglo an si lai, tiah Malaysia cozah nih a ruahdamh kong The star thanhca nih a langhter.

Atu lio i 6P permit tuahnak program chungah ralzaam a simi nih tuah a herh lo kong, UNHCR nih thanhnak a tuah. Nain zeitindah hmailei kar kan hlan lai timi tu cu— UNHCR lei in chimrelnak a um rih lo.

Rawldawr (Restaurant) ah rianṭuanmi Laipa nih, “ Kan rianṭuannak ah kan bosspa nih 6P permit cu nan i tuah dih a hau a kan ti i, keimah lawng UNHCR minung ka si—ka hawi le dang cu Kawl an si caah permit an i tuah. Kei tu cu UN lei in i tuah hlah u, an ti caah tuah loin ka um i, kan boss te nih rianṭuan ti lo ding in an ka dinhternak hi a si,” tiah a chim.

“Kanmah Laimi tam ngai rian kan ṭuannak hmun ah kan boss te nih, ‘tu thla chungah permit nan i tuahlo ahcun rianṭuannak in nan i dinh a hau cang men lai, zeicahtiah tlaihkhih nan ton sual ahcun kanmah boss te caah a ṭha lo,” tiah an ti hna kong construction ah rianṭuan liomi pakhat nih a chim. Nihin tiang cu rian dinhter le rian chuah cu kan tong hraw rih lo nain permit tuah cu a kan fial peng ko rih, tiah a ti rih.

“Seh zung rianṭuanmi zong kan boss te nih permit tuah ding in an kan forhfial ngaingai. A tlirh zong a kan tlirh fawn. Nan min le nan sining chim ulaw kan in tuah piak hna lai, phaisa a dihmi tu cu nan thlahlawh chung in kan in zuh ṭhan hna lai i, phaisa kongah cun tlamtling a si ko, tiah an ti hna kong sehzung rianṭuan cheukhat nih an chim ve.

Malaysia ram chungah phungninglo (illegal) ramdangmi hna cu__ Southeast Asian ram pawl chung in; Indonesia, Philippines, Bangladesh, Nepal, Myanmar/Burma, India, Vietnam, Sri Lanka, Cambodia, Pakistan, Africa, le China hna hi an si. Kum 2005 thawk in Malaysia ram chungah phungningloin a ummi ramdangmi cu biatak in thianhhlimnak (oparasi) tuah a rak si. Tlaihkhih a rak tongmi zong thong-inn ah caansau nawn an rak thlak hna hnuah biaceihzung ah biaceih an si i, anmah le an ram he aa naihbiknak ramri ah kuat ṭhan an rak si. 2009 June 15 ni thawk in US State Department nih, Malaysia cozah nih ramri ah ramdangmi ralzaam telhchih in, a kuatmi hna kong he pehtlai in Human trafficking a tuahmi cozah a si, tiah sualphawtnak fak ngai in a tuah caah Malaysia cozah nih, 2010 thawk in ramdangmi ramri lei kuat cu a rak ngolnak hi a si.

Tubantukin 6P program ruangah Chin ralzaam hmunkip ah rianngeitu boss te nih a phunphun ṭhihpheihnak an tong, tiah theih a si.

2 Careltu Hmurka:

Anonymous said...

"Cuti si ah UN CARD cu rian ttuan loin um i ramdang chuah/kal hlanlo paoh cu um a ngah ko lai ti, palek nih UN CARD ngeih, rianttuan loin um ahcun teh tleih a um lai maw?" tihi Seihnam Editor ka hal duhmi a si.

Seihnam Editor said...

Malaysia cozah nih Ralzaam ( Refugees ) timi biafang hi a pom lomi a si. An ram chungah ralzaam dirhmun in khua kan sa nain cozah lei hmuhnak ahcun phungninglo (illegal) in a kan hmuh peng. Curaung ahcun Ralzaam sinak card a ngeimi zong tlaihkhih kan ton lengmangnak hi a si. Cuti tlaihkhih kan tonmi cu UNHCR nih biatak in aa zuam ve i thonginn kip ah va ton le va chuah kha aa zuam zungzal.

Hmailei kong cu kan chim kho lo nain Kawlrammi (Tlangcung miphun pawl) ralzaam dirhmun in Malaysia i kan rak um hlan ahhin, Malaysia ram ah Indonesia le Vietnam ralzaam hi an rak um bal cang. Nihin ni ahcun a um ti lo. Ralzaam an sinak a dih in ramthumnak a lan manh lomi cu anmah le an ram ah kuat ṭhan an rak si. Cu dirhmun cu nikhat khat ah kan ton khawh te men ti hi ka ruah ngaingaimi a si. Ralzaam si peng khawh zong a si te lai lo kuatmi zong kan si kho te ko ti hi ruahchih hrimhrim a hau.

Tutan 6P program cu Malaysia cozah nih a ramchungah phungningloin a ummi ramdangmi kan tamtuk ruangah tubantuk thil a tuahnak hi a si lai tiah ka ruah. Malaysia ram cu a ṭhangcho cuahmahmi ram a si bantukin rian a tam, an phaisa zong a san caah ram tampi in rianṭuan ah an rak lut. Cu a rak lutmi tampi cu an luh lei ah permit ṭha tein a ngeimi deuh an si. Nain an permit kum khat a dih in a ni vun sauh ding ah phaisa an ui caah an tlik tak dih. Cucu Malaysia Company kip nih an tonmi a si. Permit lo in hmunkip ah rian i kawl cio a si. Malaysia cozah zong hi an rak ṭha ngai ti khawh a si kamkhat lei cun.
An ram chungah permit a tlik takmi le permit loin a ummi kan tamtuk tikah cozah lei nih ṭihphannak tete a ngei kho. Ngeih lo awk a ṭha. Cutik ah zeitindah kan tuah lai timi lam an kawl i tubantuk 6P program an thawknak hi a si.

Hi kongah UNHCR nih 6P program ah ralzaam sinak card aa tlaihmi paoh cu i tel lo ding in thanhnak a tuah. Cucu mitampi nih an theih manh lo caah Chin miphun chung in aa tuah mi zeimawzat an um. Hmailei hi nih UNHCR lei zeitiang harsatnak a chuahpi lai tihi ka chim kho ve lo. UNHCR zong nih , ralzaam kong ah biatak in rian a ṭuan ko lai, zei dirhmun kan phak te ding cu chim a har ngaingai. UNHCR card kan ngeih ruang zong ah tlaihkhih in kan luat peng lai timi ruah awk a ṭha lo. A ruang cu Malaysia cozah nih ralzaam a pom lo caah a si.

Post a Comment

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More