Dr. ELLY MANG LE SEIHNAM ITONNAK

SEIHNAM: Na chuahkehnak le na innchungkhar kong na kan chim kho hnga maw? 
Dr. Elly Mang: Tikir khuami Pu Biak Mang( tleicia) le Pi Ngun Val hna i an fanu pa hnihnak ka si. Unu pakhat, naunu pahnih le ṭa pahnih ka ngei. Taungdwinkyi ah kachuak i Thantlang ah ka ṭhang. Sunghno kanu cu Pin Oo Lwin ah khua a sa.

 SEIHNAM: Sianginn na rak kaining le na rak kainak pawl a dotdot in theih kan duh ko; 
Dr. Elly Mang: Tanghra hi Thantlang in 1990 ah ka awng. B. Th hi 1995 March ah Zomi Theological College ( ZTC ) in ka dih. M.Div hi 2001 March ah Myanmar Institute of Theology (MIT) in ka dih i, M.Th cu 2006 March ah MIT in ka lim. PhD hi Philippine Christian University in 2012 March ah ka dih.  

SEIHNAM: Tulio rian na ṭuanmi le na rak ṭuan balnak pawl? 
Dr. Elly Mang: B.Th ka dih bak in Thantlang Baptist Church ah Nubu Secretary rian ka ṭuan. Cun, a hmaikum ah Rakhine ramkulh Ann Baptist Church pastor le Ann Mission Field director ka ṭuan. M.Div ka dih in ZBC ah CE department Director ka ṭuan. M.Th ka dih in MIT ah ca ka chim. A tuhi ka cacawn kai lim cang caah cu ca chimh rian cu peh zulh ding a si ko.

 SEIHNAM: Lainu ah nangmah bantuk in biak nak lei in Ph.D degree a hmu cangmi hi zeizat hrawng dah an si cang hnga? 
Dr. Elly Mang: Aaa, ka thei kho thlu hna la loh ee. A number in ka chim ahcun kai palh sual hnga!  

SEIHNAM: Philippine ram ah Laimi- Baibal sianginn a kai liomi hi zeizat hrawng dah an si? Scholarship hi teh zeitin dah an i kawl cio ning a si? 
Dr. Elly Mang: Philippine Chin Christian Fellowship (PCCF) kan ti le mah chungtel hmanh cu 2011 cacawn kum ah khan 70 renglo kan si. Tedim, Falam, Mizo tiin Fellowship in tam ial an um rih. A milu in kan ṭhahnem ngai ko.

 SIEHNAM: Baibal Sianginn na kai chungah zeibantuk harnak dah na ton bik? Dr. Elly Mang: Bawipa dawtnak thawng in chim awk tlak harnak ka tong hraw loh. Dissertation ka ṭial ahhin mirang ca hi kai harh bik le a si ko hme cu.

 SEIHNAM: Training voi tampi na tuah tawn tiah kan theih, zeibantuk (topics) pawl dah na cawnpiak tawnmi hna a si? Dr. Elly Mang: Cawnpiak ningcang, Khrihfa chungkhar, Ngakchia zohkhenh le cawnpiakning ti bantuk deuh hi a si.

 SEIHNAM: Nangmah nih teh zeibantuk (topic) dah na uar bik? 
Dr. Elly Mang: Uar bik ti cu a si lo nain Cawnpiak ningcang hi tam deuh ka pek tawn mi hna topic cu a si.  

SEIHNAM: Hmailei ah kan miphun ca'h rianṭuan zeidah nai timhmi a si? 
Dr. Elly Mang: Khrihfa nun can ziaza lei fimcawnnak ( Christian Education) hi biatak in thaazaang kan chuah khawhnak ding caah forhfial rih hna kai tim ko hih.  

SEIHNAM: Laimi kan zatlang nun chungah Pa nih Nu hi namnehnak tbk… a um pah rih. Nu ruahnak va ral phet hlah tbk.. hlan lio i an rak chim tawn lengmang a tam ngai. Kam khat lei ah nu le pa kan i thleidannak a um lo tiin nu tampi nih an aupi, cucu nang nih zeitin dah na hmuhning a si? 
Dr. Elly Mang: Umm, kan Lai pa an hmuhnak a hung kauh ve thluahmah caah nu namnehnak a zor deuh chin thluahmah ko.  

SEIHNAM:Atu lio kan vawleipi nu sining zoh tikah, nu hi pa he kan khat awk a si, thleidannak zeihmanh a um awk a si lo tiah an aupi. Kanmah Laimi dirhmun in teh nu le pa hi thleidannak a um awk a si lo tiah na ruat maw, a ruang? 
Dr. Elly Mang: Ahhh, thleidannak timi biafang hrimhrim hi a ṭha mi cu si hlah kaw, thleidannak cu a um awk hrimhrim a si loh. Zeicahtiah minung ciocio pei kan si cu.  

SEIHNAM: Khrihfa biaknak he hin teh nu le pa thleidan a ummi hi ai kalh maw? Jesuh chan lio zongah thleidannak a um fawn hoi. 
Dr. Elly Mang: Bawi Jesuh chan lio ahcun an nunphung ruangah a si. Nunphung kan timi cu a ṭha a um bantukin thlen a haumi zong a um ve. Khrihfa biaknak cu a ṭhami le ai dawhmi nunphung kan zulh awk a si, thleidannak a um ko rih ahcun Khrihfa biaknak he ai kalh kan ti khawh.  

SEIHNAM: Tutan Malaysia na rat hi zei kong bik ah dah a si? 
Dr. Elly Mang: GCCF Conference kai ah a si. Cun, ca cawn kai lim cang caah Kawlram ah tlun pah colh ding zong ka si.  

SEIHNAM: Malaysia ah Chin ralzaam kong na rak theihning le na vun phak tak tikah, na rak ruahning, na rak theihning bantuk in a si maw? 
Dr. Elly Mang: Hna in nan thawng ka theih ning nakin a buaktlak cun nan rak tlamtling deuh ving.

SEIHNAM: Malaysia ah Laimi tamdeuh cu ramthumnak kal ai timmi lawngte kan si. Laimi ralzaam dirhmun in ramkip ah kan peemmi hi nang zeitin na ruah? 
 Dr. Elly Mang: Kan ram ukning a ṭhat lo caah kal hi a ṭha ko ka ti. A kal ciami hna bawmhnak ruangah kan ram ai sersiam deuh. Sihmanhsehlaw kan ram a ṭhat ve te tik ahcun nan rak kir ṭhan te awk a si.  

SEIHNAM: Chin mipi sin ah bia cah na duhmi:? 
 Dr. Elly Mang: Sertu Pathian hi kan ~ih awk zong a si, kan Dawt awk zong asi. Cuticun Mi ṭha le bochanawk thlak Laimi kan si kho lai.  

SEIHNAM: Seihnam hi online in na rak rel kho tawn maw? Seihnam chambaunak le tlamtlin lonak tiin na ruahmi? Cun, Seihnam caah hmailei na kan duh piakmi na kan chim kho hnga maw? 
Dr. Elly Mang: A lak tein online ah na kan rel ter mi hi a lawm awm tuk ka rak ti lengmang cu. Journal timi ka bukbau chungah Seihnam le the One Star hi kai fim ziar tawn hna cu teh. Ahhh, hi tluk hleihlei, nan chambaunak ka hmu loh, nan ti ṭha tuk ka ti leh cu. Hmailei ah Seihnam hi Bawipa nih thluachuah camcin ko seh!

Relchap »

SEIHNAM CAZUAL A RAK THOKTU PU Thawng Uk (Perhkalh) & SEIHNAM BIARUAHNAK

SEIHNAM : Na chuahkehnak khua le na innchungkhar kong na kan chim kho hnga maw?
PERHKALH: Matupi peng Longthangtlang khuaah ka chuak. Hnaring ah ka ṭhang. Thantlang ah khua ka sa. A hnuah Kalaymyo kan pem. Atu Norway ah kan chung tein kan um. Hnaring ka si kaa ti tawn i khoimaw caan ah Hnaring mi an thin a hung tawn. Longthangtlang kaa ti bal lo caah Longthangtlang mi nih an ka rem lo. Thantlang mi bantuk in ka um ah Thantlang mi nih Thantlang mi cazin ah an ka telh tawn hoi lo. Kalaymyo tiah cun kaa ti bal hrimhrim lo. Norway mi zong kaa ti bal fawn lai lo.

SEIHNAM: Malaysia ah zeitik kum ah dah na rak phak i zeitik kum in dah Norway lei ah na rak zuan.
PERHKALH: Malaysia hi kum 1997 September 17 ah ka rak phan i, 2003 April 3 ah Malaysia in Norway lei ah ka rak zuang.

SEIHNAM: Seihnam cazual hi zeitik kum in dah na rak thok i, na rak thokka ah nai ruahning bantuk in na tlam a rak tling maw?
PERHKALH: Kum 2000 Tuluk kumthar ni (Chinese New Year) in ka rak thokmi a si. Pi Iang Ci bia na ka theihter. “Kai ruahning in a si lo” timi kha.

SEIHNAM: Seihnam cazual a rak thok hmasatu na si bantuk in zeibantuk tinhnak he dah Seihnam cazual hi na rak thok?
PERHKALH: Nang zong tinghnih, kei zong tinghnih timi chanah Malaysia ka rak phan. An phan cio kan phan cio ti cu sikaw, i pah lulh cio a si ko. Hi Laimi nunning nih “nun chimtu pakhat kan herh “ timi khua a ka ruahter. Cucu Seihnam Cazual aa thoknak cu a si.

SEIHNAM: “Seihnam” tiah min na rak pek nak a sullam hi careltu sin ah na kan fianh kho hnga maw?
PERHKALH: Hlanlio Laimi kan nunnak tawh a tlaitu bik cu Seihnam a si. Kan umnak inn thing vialte Seihnam in kan phorh. Kan ei kan din ding ti le rawl vialte Seihnam in kan phorh. Laimi kan zeizong vialte hi Seihnam in kan phorhmi an si dih. Cucu chuankhan in, Malaysia ah Laimi sullam ngeih loin kan nun hi Seihnam nih zeimawzat a phorh kho hnga maw timi seih-ku-zin a si ko.

SEIHNAM: Mah cazual na rak thokka ahhin bawmchantu na rak ngei maw, nangmah lawng in dah na rak thok?
PERHKALH: Keimah lawng ka si ko. CCF Pastor Gordon Za Ṭhio le Pu Hram Ceu (Hakha) nih thazaang an rak ka pek. Salai Bawi Uk Thang le Victor Khen Sang nih thinlung he caṭial he an rak ka bawmh. Sazawh hmang pawl nih a zuar in an rak ka bawmh ve.

SEIHNAM: Seihnam na rak chuahnak ah harnak na rak tonmi le lunghmuihnak na rak tonmi a tawinak in;
PERHKALH: Laimi kan sining taktak in ka rak ṭial tikah bia a rak ka chalhmi, biahri a rak ka tirhmi an tam taktak. Mah hna pawl sinah phi-sin lengmang kha a rak har ngai. R.1, R. 2 in zuar a si tikah a tangka tiah cun ka ngei peng ve sawk nain, innlei kuat awk taktak a um bal ve lomi kha a har ngai fawn. CCF nih Biakinn hmai ah an ka zuarter thulh, an kan zuarter lo thulh chel kha a har ngai fawn. Thonginn tiang Seihnam a phan i kaa lunghmuih ngai ko.

SEIHNAM: 2002 kum lio hrawng hi Malaysia ram hmunkip ah tlaihkhih a rak tam ngaingai, ti thawng kan theih. Cun internet tbk.. zong pumpak in rak i chiah a um lo caah zeitin dah ca nan rak khawmhning le nan rak ṭial ning a rak si?
PERHKALH: Internet timi hi a min hrimhrim kan rak thei rih lo. Tlawmpal ah a hung um colh ve. Kut in ṭialmi seh(typewritter) in ka rak chuah tawn. Cu hmanh cu Pu Za Lian ( Thantlang, Vancouver-Canada) le Pi Dar Meng ( Thantlang- US) tawlrelnak in an rak ka cawkpiakmi a si. Pu Victor Biak Lian lam nih 21 Century ah Typewritter in Journal a chuahtu cu nangmah lawng na si lai a rak ka ti phah.

SEIHNAM: Seihnam cazual na rak chuah hmasa thok in Malaysia Chin ralzaam chungah philh awk ṭhalo na timi hna minung an um maw?
PERHKALH: Malaysia Laimi tuanbia ah philh awk a ṭha lomi pakhat cu “Sazawh hmang “timi kha a si. Sazawh hmang timi cu Seihnam nih a hrin ti usih law kan palh theng hnga lo. Hruaitu an um lo. Kawmaṭi zong an um lo. An tlangtar hrimhrim “ Sa lawng kan zawh lo, sa a si lomi zong kan zawh an ti. Chiatni ṭhatni ah hmai an sa zungzal. Keimah nih “Sazawh hmang” tiah hla ka phuah i a herh le kan kuat te hna lai.

SEIHNAM: Nihin ni Seihnam kan chuah tawnmi hi Online in na rak rel kho tawn maw? Na hmuhning tlawmpal in; chambaunak, le hmailei ah si kho seh tiah na lung ah a ummi;
PERHKALH: Ka rak rel pah lengmang. Nan thiam ngaingai. Nan chambaunak pakhat hmanh ka hmu lo. Nihin tiang Malaysia Seihnam cat lo in a chuah khawh peng caah Seihnam Editor a simi vialte upatnak kan peek hna. Malaysia Laimi kan hmunh chung paoh Seihnam hmun ve sehlaw ka duh bik ko.

SEIHNAM: Laica cafang komh kong ahhin zei dah zulh ah a ṭha bik tiah na ruah? Lai Baibal Thiang i Rev. Dr. Van Bik nih a rak ṭial ning hi i zul kho thai sehlaw zeitin dah na ruah?
PERHKALH: Norway in Senri phu nihcun CACC ta kan zulh.

SEIHNAM: Ca na ṭialnak kip ah ‘Perhkalh’ tiah kan hmuh tawn i ‘Perhkalh’ tiah nai saknak a sullam na kan chim kho hnga maw?
PERHKALH: Ka cafung min a si. Perhkalh timi cu mirang nih plucking an ti rua. ṭingṭang tum tikah Bass, Rytum, Lead a um lawnglawng ah aw a tling i ngaih a nuam. Cucu ṭingṭang pathum a hau i minung pathum a hau ve. Perhkalh cu minung pakhat nih ṭingṭang pakhat a tum ko lai nain, Rytum, Bass, Lead an tling. Bia kan chim zongah, ca kan ṭial zongah, capo kan saih zongah, pawngkam caah san a tlaimi le sullam a ngeimi a si awk a si, timi chuankhan in a si. Victor Khen Sang nih a ka sak.

SEIHNAM: Chin miphun hi hmailei caan ah tlangholh kan ngei kho te lai tiah na ruat maw? A ruang?
PERHKALH: Kan ngei kho ti lai ka ruat lo. Kan miphun ṭengnge(Tiddim, Hakha, Falam…tbt.) tete kan ṭanh tuk cio hna pinah Hakha Thantlang peng chung hmanhah kan peng le kan tlang (Lautu, Senthang, Zophei…tbt.)kan ṭanh tuk hna. “Miphun ka daw ti ṭung i peng le tlang ṭanh tuk cu palh dawt a si” ka ti ko cu ta.

SEIHNAM: Kawlram uknak zeimawzat a hung i thleng i nikhat khat ah Lairam ah ka kir than te lai tiah nai ruat maw?
PERHKALH: Thein Sein cozah khi a zumh in ka zum hna lo dahkaw!

SEIHNAM: Chin miphun kan phaknak kip biaknak lei ah Buu kan i ṭhen tukmi hi zeiruang bik ah dah a si tiah na ruah? Hi ti kan i ṭhenmi nih hmailei caan ah zeidah a chuahpi te lai tiah na ruah.?
PERHKALH: Hihi ka chim lengmang ṭheo. Kawl nih an hlen khawh bikmi miphun cu Laimi kan si ko tiin. Kawl nih khuang an tum i Laimi kan lam ti zongin ka ti tawn. Zeiruang hmanh a si lo. Kawlthluak asilole, Kawlngian a si ko. Kawl nih pakhat le pakhat an kan sehter.

SEIHNAM: Nihin ni Malaysia Seihnam reltu sin ah biacah na duhmi a um maw?
PERHKALH: Bukit bintang hna, Jalan Imbi hna, Sun Complex hna, Ampang hna , Kuata Raya hna kha ka rak ngai tuk cang. Cun, Bakuteh le zingka in kan ei tawnmi Tuluk rawl “Mee” timi zong kha ka rak ngai tuk fawn. Cun rih, Quinnes le Sahi kha! Tutan Seihnam a relmi paoh nih rak ka chimhpiak cio te u! Indonesia nungak pawl nih “Aa bang” an timi “aw” te zong kha!

SEIHNAM: Kan biahalnak tlawmtling tein na kan leh ca’h kan i lawm tuk.
PERHKALH: Taa pah la!

Relchap »

Posted in: Itonnak

Hakha khua Pura sak an timhmi cungah Chin mipi an lung a tling lo

HAKHA: Chin ramkulh khualipi Hakha khua ah ramkulh cozah meṭing ah pura thar hnuai chap ding in timhtuahnak an ngeihmi kong ah Chin mipi an lung a tling lo tiah thawng theih a si.

Hakha khua ah pura hnuai an timhnak hmun cu Hakha khuathar Falam lei kalnak (cu-su-ba-ih) pawng ( hlan i Helicopter a ṭum tawnnak hmun) ah khan a si. Hi hmun hi a hlan ah Hakha Christian Fellowship hna nih thlacamnak hmun ah tuah ding in cozah uktu sin ah an rak hal bal nain nawlngeitu cozah nih an rak duhlo ruangah cuti cun a rak um thai i, a caan caan ah Hakha khua zumtu pawl nih thlacamnak ah an hman tawnnak hmun a si, tiah Hakha khua hlum upa pakhat nih a chim.

"A tu cozah thar an vun i thlenka in pura hnuainak hmun ah an thim ṭhanmi hi cu biaknak lei thleidannak an ngeih bia a si ko,” tiah a chim chap.

A luancia Feb 24 in 26 tiang Pu Hung Ngai nih a hruaimi hna Chin vuanci pawl tonbiaruahnak an tuah i a cozah thilri hmang in pura hnuai ding in bia an chah hi a rak si.

"Hi tluk in Chin miphun kan sifah i zeitin dah kar kan hlan lai, kan Chin cozah nih zeibantuk ṭhanchonak dah a kan tuah piak lai ti i kan i ruahchan lio caan ah mahbantuk pura hnuainak hna i khua an khan cu Chin miphun vialte nih kan duh hrimhrim awk a si lo, kan duhlonak kan langhter hrim cu a herh ko," tiah min langhter a duhlomi Hakha khua um upa pakhat nih Seihnam sin ah a chim.

"A tu hi Chin ramkulh khuaza kip ah Hakha khua i pura sak an timhmi kan duhlonak langhternak le a duhlomi hna nih minthutnak zong kan tuah lai. Khuate lei he khuapi lei he min a la ding zong minung i thim dih kan si cang. Hi minsenthut cu Vuanci-choh Pu Hung Ngai zong kan pek lai i Kawlram president Thein Sien sin zongah kan kuat lai," pura hnuai dingmi kong i duhlonak langhternak ding i minsenthutnak kong ah ṭuanvo a latu upa pakhat nih Seihnam sin ah a chim. Tubantuk in kan duhlonak langhternak ah minthutnak kan tuahmi cungah cozah nih an kan hlawtpiak sual a si ahcun Chin mipi zumtu kan zate in kan au a herh ko lai, tiah a chim chap.

April 8, 2012 tu ni ah hin Hakha khua um Biaknak vialte i hruaitu upa hna le Pastor hna zong biapi taktak in tonbiaruahnak an ngei lai, tiah thawng theih a si.

Chin ramkulh cu Khrihfa zumtu zatuak 80% hrawng kan umnak a si nain hmunkip ah vailamtung phunnak cu cozah nih an kham i Pura tu cu 100 renglo an hnuai cang, tiah theih a si.

Relchap »

Posted in: Kanmah Thawng

Kalaymyo khua chung thlaan hmun 7 cu thlaan thar ah ṭhial dih ding in cozah nih nawl a chuah

Kalaymyo khua chungah mithi i vuinak i an hmanmi thlaan hmun 7 cu hmang ti lo dingin January 1. 2012 ah khan nawlngeitu Siipin nih nawl an rak chuah. Thlaan hmun thar cu Letpanchuang lam um Nguangdaw khua thlaan hmun ah vui ding in cozah nih hmun thar an rak siam hi a si.

Kalaymyo khua chung Thlaanhmun hlun pawl hi hmun 7 an um hna i Santa, Satawm, Sanmyo, Tahan nih chuah-nitlak,Taungphila, Tahan north-west thlaan tiin an si. Cu hna lak ah mitam bik nih hmanmi thlaan cu Santa thlaan hi a si i Khrihfa bukip le biaknak dangdang pawl zong nih an hman cemmi thlaan hmun a si.

Santa thlaan hmun i vui a si ti lo i Thlaan thar ah cun Thlaan ser cia mi a um i duhnak hmun poah ah i vui kha a si ti lo. Ser cia mi Thlaan pakhat ah cun tlak rawk ah kys100000,vawlei khurchung thlak kys15000, meikhangh kys3000 pin ah Desel a dih zah in mah te khan ding a si. Thlann thar hmun ai vui ding pawl hna cu Khrihfa buk kip 186 nih inn khat kys3000 cio an thawh le tangka an hmunh cangmi kys ting 80 hlei cu thlaan tawlrel tu sin ah an pek cang hna tiah thawng theih a si.

Mah thlaan thar ah cun mah le biaknak ning cio in vui nak ding hmun cu ṭhan a si ṭhan. Khrihfa i vui nak thlaan a cre 15, buddish a cre 12, Chinness a cre1, Hindu acre1, le Muslim a cre 1 tiin thlaan lei tawlreltu nih thanhnak an tuah. Thlaan hmun thar an tlak tharmi a dih lak fonh ah acre 30 a si.

Thlaan thar hi Kalay khua chung he ai hlat deuh caah mah le Khrihfa bu nih an ngeihmi mawṭaw nih ruak thlah a si i mawṭaw a ngei lomi hna nih cun NeTa, Sakahlah,Santa Merry Kalay nih an ngeihmi mawṭaw in biaknak, miphun thleidannak um loin hlan khawh a si. Hmanglung pakhat ah Thlaan tiang hlannak man cu kys50000 pek a si.

Kalaymyo khuasa mi nih thihloh ton tikah i vui nak ah an hman bimi Santa thlaan hmun cu a rauh hlan ah mawṭaw dinhnak (Kaciwin) ah an hman cang lai tiah thawng theih a si. Cu ruangah thlaan ṭhing pawl cu hrawh dih ding a si.

Thaan hmun hlun cu Siipin nih thlaan thar ah ṭhial a si cang caah cheukhat nih mithi ruh a la chung cang mi hna an um len .Tu hrawng Kalaymyo khua chungah an buai cemmi thil pakhat cu hi thlaan hmun ṭhialnak kong hi a si, tiah Kalaymyo um upa pakhat nih a chim.

"Ruk a la cang mi nih Thlacamnak te in rawl dum ṭi nak an tuah. A thi cangmi hna ruh an hmunh tikah thinlung a kuai i ngeihchia in an um ṭhan. Cheukhat nih an chung le rak vui ciami thlaan cu an ṭhial kho lo. A ṭhial kho lo ca zong ah lung a kuai ve. An lak ciami ruak chiahnak hmun ah buai a si ko,” tiah Kalaymyo khuasa thlaan hmun lei tawlreltu Pu Enoch nih a chim.

“ Sipiin nih cu thlaan hlun i ruh pawl vialte ṭhial a duhmi innchung khar hna caah thaan thar hmun ah cun vawlei pe 2 kauh hmun an pek te hna lai. Cu pe 2 kauh ahcun thlaan ṭhial a duhmi nih ṭhial khawh a si te lai,”tiah Pu Enoch nih cun a chim chap.

Relchap »

Posted in: Kanmah Thawng

Chin ralzaam pakhat mikut in a nunnak a liam

Imbi: Thantlangpeng Zaangtlang khuami Pu Mang Hram le Saikah khuami Pi Dong Cin hna i an fapa Pu Sang Hre, 31, cu April 4, 2012 zanlei sml 6:00 pm hrawngah Imbi Yangon Dawr hmai ah aho ti theih lomi nih an vuak nak in, a nunnak a liam.

Pu Sang Hre cu Kalaymyo Hakhalay khuasa Pi Bawi Cin he an i um i, fa pathum an ngei i a nupi le a fahniang kum 6, a simi he Puchong Puteri sangah khua an sa. Laitlang ah a fale pahnih cu an kal tak hna. Amah hi kum 2009 ah Malaysia a phanmi a si i, UNHCR ah ralzaam sinak zong a hmu cangmi a si.

April 4, ni ahhin Kawlram lei in a chungle a phanmi don dingah Imbi ah a rak kai i zanlei sangah tubantuk thil a ton hi a si. Tho kho loin an vuak hnuah Palik nih an rak lak i Chowkit siizungpi ah zankhat a riah hnu April 5, 2012 ah a nunnak a liam hi a si.

"Imbi Yangon dawr ahhin a hawi le he zu din dawh an si, zanlei sang sml 5:00 pm hrawngah lawi an sawm nain a duhlo caah a hawi le nih an lawi tak. I, Yangon dawr hngak pawl nih an vuak nak in tubantuk a thih hi a si," tiah Pu Sang Hre he ai naihniammi upa pakhat nih a chim.

"Sibawi te nih fianternak an tuahning ah cun, a paw ah faktuk in an lamhnak a si kho— a thin ai hliam, cun, alu hnulei (a tukbakur) zawn ah tuknak hma a um, tiah siibawi te nih cun an ti. Hi ti an vuak lio caan ahhin Laimi hohmanh nih hmuh dawh a si lo," tiah a chim chap.

Hi Yangon dawr sir lei i dawr a tuah vemi Tuluk miphun pakhat nih Sang Hre an vuak lio hi hmuh dawh a si. “Nanmah Kawlram mi pahnih nih an vuakmi a si ko," tiah Tuluk pa nih cun a chim.

Pu Sang Hre ruak cu April 6, 2012 zinglei 11:30 am ah Puchong CCF biakinn ah a ruak thlahnak le upatpek thlacamnak cu tuah a s ii, cu hnuah CCF hruainak in Sg.Buloh thlan hmun ah an vui hi a si.

April 5, 2012 zan sml 8:00 pm hrawngah Pu Sang Hre a thihnak kong he pehtlai in Imbi Yangon dawr pawl ah cun Malaysia nawlngeitu Palik pawl nih hlathlainak an rak tuah i, zeibantuk cawlcanghnak tiang dah an ngeih timi cu nihin tiang fiang in theih a si rih lo.

Tubantuk in a luancia kum 2006 lioah Lai ralzaam tlangval pahnih cu Imbi ah Kawl miphun kut in an nunnak a rak liam bal cang. Nain Malaysia nawlngeitu palik lei nih zeibantuk cawlcanghnak hmanh an rak ngei kho lo.

Relchap »

Posted in: Kanmah Thawng

UNHCR le Community Upa pawl tonnak an ngei

Kuala Lumpur: UNHCR tang i a ummi Community Development Unit CDU le Ralzaam Community Upa pawl cu March 15, 2012 ni ah Chinese Assembly Hall ah sml 2.00 chung tluk tonnak an ngei ṭhan. Atutan an meeting hi kum 2012 chungah a voihnihnak an tuah a si. Hi meeting ah UN lei officer zong tamngai an i tel kho i Community kip i hruaitu upa zong an tling dih. Atutan meeting ah Agenda pakhatnak i an chuah pimi cu ralzaam ngakchia fimcawnnak lei hi a si.

UN lei officer Melani nih Malaysia ram ralzaam ngakchia pawl fimcawnnak kong cu tam ngai hrilhfiahnak a tuah. “Malaysia ram ah ralzaam dirhmun i khua a sami ngakchia kum 4 in 12 kar hi minung 12000 tluk an si. Hi chungah fimnak ca a cawng kho lomi hi 6000 tluk an si,” tiah UN officer Melani nih a chim.

Ṭihphannak le harsatnak in a khatmi Malaysia ram ah ralzaam dirhmun in khua kan sak lio caan zongah zawnruahnak le dawtnak taktak he ngakchia hna caah tiin fimcawnnak lei a dirhkamhtu rianṭuannak a tampi ko bu ah nule pa zong nih hibantuk fimcawnnak lei, tha kan pek lo ning hi UN lei nih an hmuh tikah anmah zong an lung a ṭha lo ngai. Anmah duhning ahcun sianginn kai khawhnak dingah a kum nih a phak cangmi ngakchia poahpoah cu anmah he aa naih biknak refugee sianginnkip hin fimnak ca cawng kho dih hna seh tihi a si. “Atulio i fimnak a thawtnam an teh khawh locun ramthumnak an phak tikah harnak le ningzahnak tampi kan tong te lai timi hi kanmah nakin an hngalh deuh caah hitluk i tha an peknak hi a si,” tiah mah meṭing a kai vemi pakhat nih a chim.

Cu hnuah, RSC (OPE) konghe pehtlai in officer pakhat nih biachimnak tlawmpal a ngeih. Hi officer pa cu ralzaam umkalnak konghe aa pehtlaimi rian ah America ram ah kum 10 tluk rian a ṭuan hnuah Thailand ah ṭhial a si, cuka i kumli tluk rian a ṭuan hnuah Malaysia UN ah rian khinh ṭhanmi pakhat a si. Hi Agenda ah biatak tein a chimmi cu kanmah refugee lei in thawngpang hlatnak a tamtukmi kongah community upa pawl nih mipi sinah ruahnak nan cheuh hna lai timi kong hi a si. A ruang cu kanmah ralzaam lei in RSC department ah phone a call tu hi nikhat ah minung 50 in 60 lengmang kan si. Culawng siloin kan case konghe pehtlai in hlathlainak kan tuahmi ah an sin i email kan kuatmi hi zarhkhat ah 700 lengmang a phan. Cutikah, an rianṭuannak cu a norhter, a ruang cu phone call mi vialte an tlaih ruang le email kuatmi ca vialte leh a hauh zungzal ruangah a si. “Ralzaam pakhat interview phi dingin kawh-auh a sinak ahhin ramthumnak lei in mincazin a tlak hnu lawngah kan auh khawh” timi kong zong a chim chih. Kanmah lei in thawngpang tamtuk in kan hlat ahcun an rianṭuannak hi tampi a norhter timi hi fiang tein kan hmuh khawh i kanmh caah a rauh chinnak tu a si kho.

Culawng siloin, RSC konghe pehtlai in biahalnak a ummi cu “ zeiruang ahdah security check hi ralzaam tampi nih kan i mih zungzal, zeibantuk tahfung pawl ruang hindah a si hnga? tiah an hal. Officer pa nih a theih tawk a chim ve, “ Ralzaam pakhat nih a tuanbia tling he ramthumnak a phak khawhnak dingah UN nih dantatnak tahfung a sermi hi 6 tluk a um, America ram bal nih cun tahfung 26 tlukin a suai” tiah a chim. Hibantuk dantatnak tahfung pakhatte le na sining, na konglam an i khah sual ahcun cucu security check imih cu a si ko tiah officer pa nih cun zapi sinah a chim. Tahchunhnak ah kan min aa khah sual, unau min aa palh sual tbk le kan case kong zongah hi security check cu kan ruah lopi in imih khawh a si.

A pahnihnak biahalnak ah “ RSC interview kan phit tikah kan min thlen kan duh tawnmi hi kan thlen ah a ṭha kolo maw?” timi biahalnak a si. Bialehnak a tuahmi ah “ a ṭhatuk ko, na thlen deuhdeuh lai i security check naa mihnak dingah a lam tam deuh ve lai, ṭih a nungtuk, tlamtlin na duh ahcun thleng hlah” tihi officer lei bialehnak cu a si. Cun, nupi/va kan ngeih ahcun a rannak in RSC ah thawngthanh ding le nau ngeih tbk le thihloh kan ton sual zongah thawngthanhnak tuah colh dinghi zapi sinah a cah hna. A ruang cu ralzaam pakhat nih a tonmi thil zohchih in a profile hi remh ṭhan a hauh zungzal caah a si.

Agenda a donghnak lei cu Toybox timi kong a si. A suallam cu kumtling lo tualleng ngakchia pawl cachimhnak (mucu) ca i hman dingmi thilri deuh hi a si. Hi bantuk tualleng sianginn cu mizeipoh nih dirh khawh a si i anmah UN lei zong nih biatak tein dirhkamh an timh. Hi sianginn a dir khawhnak dingah kanmah community lei in colcangh ve a herhmi cu “ inn hlan ding, a tlawmbik ah ngakchia 10 tel an um lai, pumpek cachimtu saya/mah pakhat kawl ding” cu vialte a tlamtlin hnuah UN ah thawngthanh ding le anmah lei zongin sayamah pakhat thlah in an thilri pawl he cachimh bawmh ding khi a si. Zarhkhat ah nihnih tluk hrawnglawng cachimh dingin an timh tuah. Pumpek in rian a ṭuanmi saya/mah cu thlakhat ah RM150 lengmang in thlahlawh serh ding an timh. Tuan deuh i sianginn a dirh khomi poh cu tuan deuh ah rianṭuan piak a si ve lai timi kong zong officer nu nih cun a chim chih.

Cun, ralzaam tampi nih thil-ti-khawhnak (skills) lei i kan ṭhancho khawhnak dingah cawnpiaknak (training) cu hmunkip ah tuah an timh i miphun zeimawzat sin cun a tuah zong an tuah cang. Training an pekmi hna cu rawl chuan, thil tah, ti pipe ser, sam meh, wiring le a dangdang hna hi an si i manpek hau lo a lak in cawn khawhmi lawngte an si. Atubantuk meṭing cu hmaithla ah tuah ṭhan kho dingin thawngthanhnak an tuah hnu ah March thla CDU meṭing cu an donghter tiah CSO lei in meeting a kaimi pakhat nih a chim.

Relchap »

Posted in: Kanmah Thawng

Vuichip tlangah thlacamnak le camping tuahnak, inn saknak dingah Mizoram JCB hlang in an cawh lio

Thantlang khua in Vailamtlang lei kalnak i Vuichip tlang cungah thlacamnak inn le Camping tuahnak inn sak khawhnak ding caah tiin lam an cawh lio a si. Vuichip tlang Vailamtah tung an rak phunnak tiang Mizoram JCB an hlan i an cawh lio a si tiah thawng theih a si.

Hi thlacamnak inn saknak le Camping tuahnak inn saknak dingah ruahnak a chuahtu le ṭuanvo a latu cu Evan. Pu Tha Cung a si tiah thawng kan theih.

Hi timhtuahnak konghe pehtlai in a theimi upa pakhat nih a chimnak ahcun, kan Chin rampi zoh tikah kan fing kan tlang hna ah Vailamtah tung le thlacamnak inn sakmi um loin Pura lawngte a dir cang. Atu bantuk in mipi thazaang chuah in kan ram ah thlacamnak inn tbk kan sak a hau, tiah a ti.

"A tu Vuichip tlang ah thlacamnak inn sak kan i tim. Mizei paoh nih fawite in an kal khawhnak ding caah tiin JCB kan hlan i kan cawh cuahmah lio a si. Mawṭaw le mawṭaw saikel cu (Kawl ralkap nih an rak phurmi Vailamtah tung) tiang a phan kho cang," tiah mah lam cawhnak kong i tawlreltu pakhat nih a chim.

Hi Vuichip tlang thluan ahhin hmun rawn ṭha ngai a um i cu hmun rawn ahcun ti zong ṭha tein a um. Hi ruangah hi hmun theng i inn sak kan timhnak hi a si, tiah a chim chap. Cu lawng si loin Vailam tlang le Bualpeng i tlawnkainak zongah hi tlangthluan cu Lai lam hmang in an i tlawng kai peng. A tu kan cawhkhawh a si ahcun motor le motor cycle hmang in an i tlawng kho rih lai: tiah Hi Vuichip tlang lam cawhnak kong a theimi upa pakhat nih Seihnam sinah a chim.

Relchap »

Posted in: Kanmah Thawng