Wednesday, March 21, 2012

Khualhring tlang lamthluan ah mawṭawka lam cawh hram an thok

Chin ramkulh, Thantlang peng Khualhring tlang thluan mawṭawka lam cawhnak cu March thla thok in an cawh cang i, atu hi Thantlang in an thok i Thantlang nichuah lei a luangmi Buva tiang an phan cang, tiah Lairam lei in thawng theih a si.

Tuanvo ngeitu pakhat nih cun " Khuafo tiang hi cu cawh kan i tim nain khuate lei nih phaisa thawh vo an tho kho lo i tutan ṭhal chungah kan phan kho hnga dek maw? Micheukhat khua cu anmah thazaang in an rak cawh ve," tiah a chim.

Atu kan cawhning hin kan kal khawh ahcun Mini Bus a kal kho hnga. Kan hmanmi lamcawhnak cu Mizoram JCB a si i sml pakhat ah Rs.2000 kan pek. Kawl phaisa thlen cun sml pakhat ah 30000 ( Thong sawmthum) kan pek. Atu tiang cu phaisa thlen a ṭum pek a kai pek ah Rs. fangkhat ah Kyat 15 ret in kan i tiang tiah a chim chap.

"Hi kan lam a pem hin cun Khualhringtlang lamcung ah motor kan hmuh khawh ve cang lai. Rang le keng in thil kan phurhnak hi kan pipu hna chan in atu tiang a si. Cawleng hmanh in kan Khualhring tlang ah kan vaak in kan i tlawng kho lo. A tu bantuk in motor lampi kan hun cawh khawhmi hi cu ka mangah ka rel, tiah Thualhringtlang thluan um upa pakhat nih a chim ve.

Saturday, March 10, 2012

Lairam chungah mifir thawngpang a dai kho lo

Lairam khuapi chung hna ah mifir thawngpang a dai kho tilo tiah thawng theih a si. Khoika khua paoh ahhin dawr baoh le mawṭaw saikel fir hi thawng theih peng a si cang. Sinain acozah palik lei nih biatak tein hlathlai le ṭuanvo lak a um hlei lo, tiah thawng theih a si.

Chin ramkulh khualipi Hakha tu ahcun mino hna nih Buu hmetete an i ser hna i mifir dohnak dingah biatak in ṭuanvo an lak. Thantlang khua zong ah Hakha mino nih an dirh bantuk in mino bu dirh ding in timhlamhnak an ngeih kong zong Thantlang in buu pakhat dirh aitimmi pakhat nih a chim.

“Thantlang khuachung ahhin fir a tam ngaingai cang. Cuka ah thil an fir timi thawngpang hi tu le tu theih lengmang a si. Palik sin i thawngthanhnak tuah zongah ṭuanvo an la duh lo. Atu hi mino a felfaimi kan i khawm lio i, Thantlang peng uktu bawi sin zongah hi bantuk ZOHFELTU BUU dirh a hauhnak le uktu lei zong nih bawmh kan herh lai nak kong bia ruahnak kan ngeih cang," tiah a ti.

Thantlang khuachung ah mifir an zornak dingah Zohfeltu mino bu dirh in timhtuahnak an ngeihmi kong he pehtlai in Thantlangpeng uktu bawi zong nih, "hi thil tuah nan timhmi hi thilṭha tuk a si. A herhning in kan in bawmh hna lai," tiah an leh hna nak kong Thantlang khua hlum mino pakhat nih a chim.

"Kanmah Thantlang lawng siloin mah bantuk buu a dirh rih lomi Falam, Tedim, Tonzaang,Mindat, Kanpalet le Paletwa tiang in an i ngeih ve nak ding zong thawngthanh dih an si," tiah a chim chap.

2012 Chin ramkulh tanghra camipuai phi ding kum dang nakin an tlawm

Kawlram chungah kum khat voi khat tuah tawnmi taanghra camipuai cu tuthla March 12 in March 22, 2012 tiang tuah ding a si cang, tiah thawng theih a si.

Tukum 2011-1012 cacawn kum ah fimnak a cawng liomi taanghra camipuai a phi ding hna cu kumdang nak in an tlawm deuh ngai, tiah Chin ramkulh Fimthiamcawnnak lei zungah rianṭuantu pakhat sin in thawng theih a si.

"Kum dang ah cun Chin ramkulh chungah a tlawmbik minung thong 7 renglo nih taanghra camipuai cu an phi tawn. Nain tukum ah cun thong 5 hrawng lawng nih phitnak an sok. Hi chungah a phi lomi an um ṭhan hoi lai i thongli hrawng lawng an si te lai," tiah Chin ramkulh fimthiamcawnnak lei zung rianṭuan pakhat nih a chim.

Chin ram ah minung kan tlawm tuk cang. Cupin ah ramleng ah mino he ngakchia he an chuah dih caah minung an tlawm bia a si lai, tiah mipi cheukhat nih an zumhnak kong an chim ve.

"Uknak ṭhat lo ruangah le kan Lairam ah pawcawm hawlnak a har caah Chin mipi cu ramlengah kan chuak. Ramleng a chuak kho lomi tanghra hrawng a kai liomi zong nih kan ram ah fimnak cawn hi an lung ah a um hrimhrim ti lo. Ramleng i kal ve rumro i an lungah a um caah tukum camipuai phi ding an tlawm tuk nak hi a si," tiah Hakha khuahlum upa pakhat nih a chim. Tubantuk in taanghra camipuai phit hi kan fale mino nih zei an rel lo ahcun Laimi fimthiamnak leiah kan thazaang a ṭum chuk hrimhrim ko lai. Ram dang an va phak hnu zongah fimnak biatak in an pehzulh khawh lo caah an vaivuan thai tawn, tiah a chim chap.

Cozah ai thlen hnu in mipi nih ṭihphannak an ngeihmi a zor hlei lo, ralkap uknak ning an hman rih ko

Than Shwe uknak in Thein Sein cozah uknak a vun tlaih hnu in Chin ramkulh zongah ramkulh cozah timi min zong a hung um. Thimnak zong cozah nih ai tinh ciami ning in thlennak min cu a vun bunh. Asinain Chin ramkulh khuate cheukhat le khuapi chung hna ah mipi nih uktu hna ṭihnak kan rak ngeihmi thinlung cu a zor kho hlei rih lo, tiah Lairam um upa pakhat sin in thawng theih a si.

Chin ramkulh chungah rianṭuantu hna nih nawlngeinak langsar ngai hmang in hramhram in rianfial le ṭuanter cu a um ti lo ti awk a si nain cu ti nan tuah lo ahcun cu tiin kan in ti hna lai timi tlerhnak le hrocernak cu a zor hlei rih lo, tiah Lairam um pakhat nih Seihnam sin ah a chim.

"Nihin ni kan ram chungah thlennak zeimawzat a um ko nain, ram uktu cheukhat hna cu hlanlio uknak tluk ah kan ruah rih ko hna. Sianguk hna zong nih an ṭuannak khua cio ah a hlan bantuk in a herh lo tiang in phaisa lak a um rih ko. Cun, palik lei rianṭuantu le a dang zungkip uknak lei a tlaimi hna aoh-suh cazi pawl zong nih cu hlan i an hmantawnmi ning ṭhiam in hman a si i kannih khuate lei le hoihna ahcun ṭihnak hi a ngan khunmi ko a lo," tiah Thantlangpeng siangcachim pakhat nih a chim.

Nihin ni Kawlram cozah thar cu mipi cheukhat nih zumh ngai an si. Nain mi cheukhat nih an zum kho hna lo, tiah thawng theih a si. Zeicahtiah anmah ralkap hlun lawngte uktu an si ṭhiamṭhiam ko caah hlan i an kalpi ning hi an zulh pah rih ko lai, tiah mipi cheukhat nih an zumh.

"Kawlram ai thlennak pakhat cu ralkap thilthuam kha an i phoih dih i mipi thilthuam an i hruk. Hihi an i thlennak kan hmuh khawhmi cu a si. Uknak lei zongah ralkap nih an tlaih dih kan ti khawh. An thilthuam an i hruk ti lo lawng a si. Chin ramkulh zong zoh tikah ralkap a si ṭhingmi ṭhiamṭhiam nih uknak lubik cu a tlaih tho tho ko. Cucaah zumh thlu awk cu an har ngai ko," tiah Thantlang khua i mipi cawlcanghnak ah ai tel ngaimi pakhat nih a chim.

Monday, February 27, 2012

Hakha le Thantlang karlak ah mawṭaw ai let i, 3 nunnak liam, 30 renglo hma an pu


LAIRAM: Hakha khua in Thantlang leiah ai thawhmi Hman-lung mawṭawka cu Feb 27, 2012 zanlei sml 1:00 pm hrawngah Hakha in meng 8 tluk a hlatnak ah ai let i minung 3 nunnak a liam, mi 37 hma an pu. Ai hliammi 37 chungah ngakchia 6 an i tel, tiah thawng theih a si.

Ai letmi Mawṭawka cu Thantlang khuaum Pu Lal Maung Cung mawṭawka a si. Atu bantuk in ai lehnak a ruang bikmi cu chuk a zuan lioah mawṭaw a break a poh caah a si, tiah thawng theih a si.

Mawṭaw ai lehnak hmun ah Hakha khua Dinlo sangum Pa Mawng Mawng,18, le Hakha khuahlun sangum Pi Thla Ṭial ,35, hi an pahnih in a hmun ah an thaw a cat colh, tiah Hakha lei in thawng theih a si. Cun, Hakha Dawrthar sang ummi Lal Ram Pui, 19, cu siizung an phakpi hnu zanlei sml 7: 30 pm ah a nunnak a liam ve. Ai hliammi dang pawl zong Hakha siizungpi ah an thlopbul lio hna a si.

"Ai hliammi 37 chungah a zualhma tukmi cu an um lo nain upa pakhat tuhi oxygen an pek, a dang ai hliammi dang pawl hi cu an nunnak cu a him ko lai tiin ruahchannak kan ngei ko," tiah Hakha khua siizungpi ah rianṭuanmi pakhat nih Hakha Post tawlreltu sin ah a chim.

Sunday, February 19, 2012

Tuluk ramhun changtu, Xi Jinping US a tlawng


Tuluk ramhun changtu, Xi Jinping cu USA ram ah a tlawng i ninga chung caam aa tim. Hmailei ah Tuluk ram hrauitu a si te lai tiah zaran mipi nih an zumhmi Xi Jinping (kum 59) cu Air China vanzuanglawng in Washington khualipi vanzuanglawng dinhnak hmun ah a phan. USA ram a tlawn hlan ah Xi Jinping nih “USA nih Asia leiṭhen ah ralkap thazaang a chapnolhmi cu ka lungtlinglo” tiah a chim.

US ramchung thanhca minthang taktak simi, The Washington Post nih biahal an tuahnak ah Xi Jinping nih “Asia ram cu remdaihnak le ṭhanchonak a duhmi kan si ruangah USA ram nih Asia leiṭhen ah ralkap thazaang a chapnolh micu kan hnatla lo” tiah a chim. US ramhun, Barak Obama nih “ramdang, hmunhma dang ahcun US ralkap thazaang ṭhumh kan timh nain Asia leiṭhen ahcun timhlamhnak kan ngeilo” tiah a chim.

Hmasabik an biaruahnak ah ramhnih karlak chawlehthalnak le nuhrin covo konglam hi a hleiin an i ruah. Xi Jinping nih Tuluk ramchungah nawlvo ṭhanchonak he pehtlai in remh ṭhan ding thil tete a um rih tiah phuannak bia a chim. Obama nihcun remdai tein a ṭhangcho cuahmahmi Tuluk ram cu ṭhatnak leiin a hmuh. Asinain, Tuluk ram cu cungpar leiah a ṭhang chochin lengmang bantukin a runven dingmi thil tampi a um timi cu a cohlan awk a si tiah a chimnolh.

US le Tuluk ramhnih karlak chawleh chawhrawlnak ah u-ting nau-zo tein an i pehtlaihkhawhnak lai zong Obama nih halnak a tuah. Culawng siloin, Tuluk ramchung ah nawlvo a karhcho khawhnak hnga kan in ṭanpi penghna tiah thazaang peknak bia zong a chim.

Xi Jinping nih US le Tuluk ramhnih pehtlaihnak ah i naihniam deuh in pehtlaih a duh i pakhat le pakhat i hmuhthiamlonak le i zumhlonak a tlawmdeuh khawhnak hnga kan i zuam a hau tiah a chim. Xi Jinping cu cacawn nithum ni zaanlei ah Iowa ramkulh ah a tlawng. Zaran mipi nih tulio Tuluk ramhun Hu Jintao chaang khotu ding cu Xi Jinping a si tiah an zumh caah US nih Tuluk ramhun chuan cu zohhlai chungnak caanṭha an ngei kho.

Iran, Korea vawlei fonghlei ram le hruhrang i thahnak dohnak konglam ah US nih a ngeihmi phung le lam, dun le dan he pehtlai in Tuluk zong nih chim ve dingin timhlamhnak a ngeihnak kong Xi Jinping nih a chim. Khat talei kam ah US nih Tuluk cu ram pakhatpi ah a cohlan, nain Taiwan le Tibet zalonnak caah an cawlcanghnak cu doh dingin halnak a tuah.

Ramhnih tangka thlennak konglam he pehtlaih in US ṭuanvo ngeitu hna nih mahzawn lawng i ruat tilo dingin le lung i thlen dingin Tuluk sin ah halnak an rak tuah. Republican Party nih tukum US ramhun thimnak caah an thim chungmi, Mitt Romney zong nih US ramhun ah nan ka thim ahcun Tuluk cu US dollar le Tuluk yuan tangka thlennak ah miaknak lawng a bawhmi a si tiah zapi sin ah ka phuan lai tiah mipi sin ah a chim. __ Washington Post, BBC

Thonginn kangh ruangah thongtla 300 leng an thi


Honduras ram, Comayagua khua i a ummi thonginn pakhat a kangh ruangah thongtla minung 300 leng a nunnak liam i 21 fak ngaiin hma an pu. Kum hrabu chungah meikangh ruangah a thimi miluzat an tambiknak zong a si tiah nawlngeitu hna nih an chim. Thonginn a kangh lio ah mibawmchantu pawl nih an va zuanhhnawh hna ko nain thonginn tawh an hmuhlo ruangah tubantuk in thongtla nunnak tampi a liamnak hi a si.

Mei thattu le bawmchantu lei chimnak nawlngeitu Garcia nih “kan bawmchan kho dih hna lo, a ruang cu tawh kan hmuhlo ruangah a si, cun tawh kengtu minung zong kan hmuh hna lo caah a si” tiah a chim. Cun Garcia nih “thongtla minung 100 cu mei nih a nun pahring in a thah hna” tiah a hmuhtonmi a chim. Tuanvo ngeitu hna nih meikangh aa thawhnak a hrampi cu an hlathlai cuahmah lio a si.

Honduras ramhun Porfirio Lobo nih thonginn zohkhenhnak ah ṭuanvo ngeitu upa vialte cu an rian in a dinhter dih hna. Ramhun Porfirio Lobo nih “hi bantuk thil a cangmi cu cohlan khawh a si lo, zeiruang ah hi thil hi a can i a ho dah ṭuanvo ngeitu a si timi hi fiangfai tein dothlatnak kan tuah lai” tiah a chim. A nunnak himmi hna caah thlopbul man bawmhchanhnak pek ding in le taangtakmi chungkhar hna caah ruak i chuannak caah a dihmi vialte bawmhchanhnak pek ding in Porfirio Lobo nih bia aa kam. ___ AP

Twitter Delicious Facebook Digg Stumbleupon Favorites More